رباعی

رباعی چیست؟)))))))) 

رباعی (به معنی چهارتایی یا چهارگانی) یکی از قالبهای شعر فارسیه که در فارسی به اون ترانه هم میگن.

 این قالب، یک قالب شعر ایرانیه، که در زبانهای دیگری (از جمله عربی و ترکی و اردو) هم مورد استفاده قرار گرفته . 

 هم وزن ِعبارت لا حَولَ و لا قُوَّةَ اِلاّ بِالله است. 

اما عروض دانان ایرانی و خارجی، برای رباعی دو یا یک وزن اصلی قائل‌اند. عروض‌دانان قدیم، وزن رباعی رودر دو شجره اخرب و اخرم قرار داده‌اند که از اون ۲۴ وزن منشعب میشه. دکتر شمیسا، برای رباعی یک وزن برشمرده و معتقده از اون یازده وزن فرعی به دست میاد

در مورد منشأ رباعی، در کتابهای تاریخی دو روایت متفاوت درج شده. 

روایت اول، رودکی را واضع این نوع شعر (به صورت امروزی) می‌دونه ومیگه که وزن اون رواز ترانه‌ای که کودکان به هنگام بازی می‌خوندن اقتباس کرده.

 طبق روایت دوم، یعقوب لیث قهرمان اصلی ماجراست و شعرای دربار او این وزن رو اختراع کردند.

رباعی متشکل از دو بیت (چهار مصراع) است. رعایت قافیه در مصراعهای نخست، دوم و چهارم الزامی و در مصراع سوم اختیاریه. شعرای اولیه، به گفتن رباعیات چهار قافیه‌ای گرایش داشتند، اما به تدریج و از اوایل قرن ششم هجری، شکل سه مصراعی قافیه در رباعی رایج شد.

معروف‌ترین رباعی‌سرا در تاریخ ادب فارسی حکیم عمر خیام نیشابوری هست که مجموعه اشعارش به رباعیات خیام مشهورند. رباعیات عطار، مولوی، اوحدالدین کرمانی و باباافضل کاشی هم شهرت دارند. در دوران معاصر، نیما یوشیج به سرودن رباعی اشتیاق تمام از خود نشون داد و بیش از ۱۸۰۰ رباعی ازش به جامونده.

 بعد از نیما، سایر شاعران نوپرداز همچون سیاوش کسرایی ومنصور اوجی به این قالب توجه ویژه داشتند. 

در دوران انقلاب، رباعی احیاء مجدد یافت و امثال سید حسن حسینی و قیصر امین‌پور در احیاء اون  نقش داشتند.

زهراامیدی