کنایه

کنایه در شعروترانه))))))

کنایه به معنی پوشیده سخن گفتنه

کنایه ،‌دریافت معنی از طریق استدلاله 

کنایه باعث درنگ خواننده میشه و ذهنش رو به تلاش وا می داره 

کنایه ادعای خود را با دلیل همراه می کنه. از این رو مخاطب توان انکارش رو نداره و اون رو  می پذیره

نرفتم به محرومی ازهیچ کوی / چرا از در حق شوم زرد روی

هنوز از دهن بوی شیرآیدش / همی رای شمشیر و تیر آیدش

شاعر در مصراع اول ادعا می کند که از هیچ درگاهی محروم بازنگشته  و به استناد این سخن، دلیلی نمی بیند که از درگاه خداوند – بخشنده ی مطلق است – محروم و زرد روی باز گرده، خجالت بکشه و شرمنده شه

با کمی تأمل در مصراع دوم در می یابیم که او «زرد روی شدن» رو در معنای بی نصیب ماندن و شرمنده شدن به کار برده. علتی که تونسته چنین معنایی رو از «زرد رویی» اراده کنه اینه که بارزترین نشانه ی شرمندگی و بی نصیبی، زرد شدن چهره آدمه. این جوریه که بیان رو به دلیل پوشیدگی اون  «کنایه» می گیم؛ 

فهم کنایه همواره از طریق معنیِ معنی صورت می گیره 

 برای مثال،‌زردرویی یک معنی داره که زرد رنگ شدن چهره ی آدمه و یک معنی داره که خجل شدن و شرمنده شدنه. قصد شاعر از بیان کنایه، وادار کردن مخاطب به تلاش ذهنی،‌ایجاد حالت،‌اعجاب در او و محسوس ساختن یک حالته.

مصراع نخست بیت دوم (هنوز از دهن بوی شیرآیدش) کنایه ای داره که امروزه در سخن جاری و رایجه. شما هم قطعا این کنایه رو شنیده و وبه کار بردید.

در این جمله قرینه ای نیست تا نشان دهد که الفاظ در معنی مجازی به کار رفته اند؛ یعنی ، الفاظ همه حقیقت اند اما مقصود گوینده هرگز آن نیست که اگه دهانش رو ببویم، بوی شیر میده بلکه مقصود او «کودک بودن» اون شخصه  . شاعر از بیان آشکار این نکته صرف نظر کرده ولی آشکارترین نشانه ی کودکی رو که هرگز از کودکی جدا نیست – ذکر می کنه تا مخاطب از طریق معنی و با تلاش ذهنی به مقصود دست پیدا کنه 

زهراامیدی